ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਾਰਚ,- ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਅਤੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਾਰਨ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਬਿਤਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸਾਡਾ ਸਮਾਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਦਿਨ ਆਪਣੇ ਲੈਪਟਾਪ ਜਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹੋ। ਸਥਿਤੀ ਉਹਨਾਂ ਬਾਲਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਮਾਨ ਹੈ ਜੋ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਟੀਵੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਡਿਜੀਟਲ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਸੰਪਤੀਆਂ (ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ) ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
ਲੈਪਟਾਪ/ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਰੱਖੋ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤੱਕ ਫੜ ਕੇ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਲੈਪਟਾਪ ਨੂੰ ਬਾਂਹ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 'ਤੇ ਰੱਖਣਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਸਕਰੀਨ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਉਚਿਤ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਸਕਰੀਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਬਾਂਹ ਦੀ ਲੰਬਾਈ (25 ਇੰਚ) ਦੂਰ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਥੋੜੀ ਘੱਟ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਚਮਕ ਨੂੰ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕਰੋ ਤੁਹਾਡੀ ਸਕਰੀਨ ਦੀ ਪਲੇਸਮੈਂਟ ਤੁਹਾਡੇ ਅਨੁਭਵ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਸਕਰੀਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਚਮਕ ਨੂੰ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਜਾਂ ਫੋਕਸ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ LED ਜਾਂ ਟਿਊਬ ਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕੁਦਰਤੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਖਿੜਕੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿਨ ਭਰ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਨਿਯਮਤ ਬ੍ਰੇਕ ਲਓ
ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਿਯਮਿਤ ਬ੍ਰੇਕ ਲੈਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਲਾਹ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਣਡਿੱਠ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੇ ਕੰਮ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਘੰਟੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 5 ਮਿੰਟ ਲਈ ਆਪਣੀ ਨਿਗਾਹ ਨੂੰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਲਈ ਬਰੇਕ ਲੈਣਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ।
ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ
ਹਰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤਾਂ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਵਾਂਗ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 20-20-20 ਨਿਯਮ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਧਾਰਨ ਅਭਿਆਸ ਹੈ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹਰ 20 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ, 20 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦੇਖੋ ਅਤੇ 20 ਫੁੱਟ ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਸਤੂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ।
ਝਪਕਣਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਚਾਰ ਸਕਿੰਟ ਝਪਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਕੁਝ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਸਕ੍ਰੀਨਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਇਹ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨਮੀ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜਿੰਨੀ ਵਾਰ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਝਪਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
ਵੱਡੇ ਫੌਂਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ
ਤੁਹਾਡੇ ਲੈਪਟਾਪ ਜਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ 'ਤੇ ਫੌਂਟਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਅਕਸਰ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫੌਂਟ ਜਿੰਨਾ ਛੋਟਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਓਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਇਸ ਤੱਥ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੇ ਫੌਂਟਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵੇਲੇ ਵਧੇਰੇ ਫੋਕਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਲੰਬੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ, ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਫੌਂਟ ਨੂੰ ਐਡਜਸਟ ਕਰੋ।
ਸਹੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ
ਚਮਕ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਚਮਕ ਕਠੋਰ ਓਵਰਹੈੱਡ ਲਾਈਟਿੰਗ ਜਾਂ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਤੋਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਧੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਚਮਕ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕੰਪਿਊਟਰ/ਲੈਪਟਾਪ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਅਤੇ, ਜੇ ਜਰੂਰੀ ਹੋਵੇ, ਵਿੰਡੋਜ਼ 'ਤੇ ਪਰਦੇ ਜਾਂ ਬਲਾਇੰਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਹਾਈਡਰੇਟਿਡ ਰਹੋ
ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਮੇਤ, ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਤਰਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਹਾਈਡਰੇਟਿਡ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ
ਕੰਮ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਐਨਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਦੁਆਰਾ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਹਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਨਿਯਤ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਨੇਤਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਡੀ ਨਜ਼ਰ ਨੂੰ ਖੋਹ ਲੈਣ।
(ਡਾ. ਅਨੁਰਾਗ ਵਾਹੀ, ਸੀਨੀਅਰ ਕੰਸਲਟੈਂਟ)