ਸੀ ਐਸ ਡੀ ਐਸ ਦੀ ਸਰਵੇ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਇੰਕਸਾਫ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਦੇਸ਼ ਕਲਿੱਕ ਬਿਓਰੋ :
ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਦਾ ਸਟੱਡੀ ਆਫ਼ ਡਿਵੈਲਪਿੰਗ ਸੋਸਾਇਟੀਜ਼ (ਸੀਐਸਡੀਐਸ) ਦੇ ਲੋਕਨੀਤੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਰਵੇ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੇ ਕਈ ਉੱਤਰੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਨੂੰ ਰਗੜਾ ਲਾਇਆ ਹੈ।
ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਹਰਿਆਣਾ ਲਈ CSDS-ਲੋਕਨੀਤੀ ਦੀਆਂ ਲੱਭਤਾਂ- ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ - ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ 61% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ‘ਇੰਡੀਆ’ ਬਲਾਕ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਕਿ 35% ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ। .
ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਟਾਂ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕਜੁੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੀਆਂ 10 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।
ਇਹ 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਬਿੱਲਕੁੱਲ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਨੇ 2014 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ ਸੀ।
ਹਿਸਾਰ, ਰੋਹਤਕ ਅਤੇ ਸੋਨੀਪਤ ਸਮੇਤ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਸ ਵਾਰ ਜਿੱਤੀਆਂ ਪੰਜ ਸੀਟਾਂ 'ਚੋਂ ਤਿੰਨ 'ਤੇ ਜਾਟ ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਦਲਿਤਾਂ ਦੇ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੇ ਦੋ ਰਾਖਵੇਂ ਹਲਕੇ ਵੀ ਜਿੱਤੇ।
ਪਰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਸ਼ਾਸਿਤ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਸਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜ ਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਦੇ ਗੋਲੇ ਸੁੱਟਣ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕੇ ਵਰਤੇ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੰਭੂ ਅਤੇ ਖਨੌਰੀ ਵਿਖੇ ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੈਠੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ 13 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਔਖਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ।
ਜੇਕਰ CSDS-ਲੋਕਨੀਤੀ ਸਰਵੇਖਣ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 15% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ।
ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ 50% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਾਨ ਵੋਟਰ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ 25 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਗਈਆਂ।
ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਸਮੁੱਚੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਝਲਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਾਂਗਰਸ (ਸੱਤ) ਅਤੇ 'ਆਪ' (ਤਿੰਨ) ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ 13 ਵਿੱਚੋਂ 10 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ 'ਆਪ' ਦਾ ਵੋਟ ਹਿੱਸਾ ਲਗਭਗ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਲਗਭਗ 26% ਸੀ ਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਦਲਿਤਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ 'ਆਪ' ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਗਈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਗਠਜੋੜ ਭਾਈਵਾਲ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ, ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਸਕਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਅਜੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪੁਰਾਣਾ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਰਵੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਸੱਟ ਮਾਰੀ।ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਜ ਵਿੱਚ 46% ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਕਿ 45% ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ।
ਇਹ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਿਛਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਸੌਖ ਨਾਲ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 25 'ਚੋਂ 14 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਇਸ ਵਾਰ 10 ਸੀਟਾਂ ਘੱਟ ਗਈ ਜਦ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਅੱਠ ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ ਵਧੇ ‘ਚ ਰਹੀ।